توسعه ژن درمانی جدید برای اختلالات خونی
پرسیژن بایوساینس و نوارتیپس در حال ایجاد و تجاری سازی یک ژن درمانی سفارشی به عنوان یک رویکرد درمانی بالقوه برای برخی از اختلالات خونی ارثی، از جمله تالاسمی بتا و بیماری سلول داسی شکل (SCD) هستند.
طبق مجوز انحصاری جدید و قرارداد همکاری، این شرکت ها پلتفرم ویرایش ژنوم ARCUS اختصاصی پرسیژن – دارای قابلیت های درج ژن اختصاصی – را با تخصص نوارتیس در کشف و بازاریابی دارو ترکیب خواهند کرد.
پرسیژن یک آنزیم ویرایش ژن سفارشی به نام ARCUS nuclease توسعه داده که برای وارد کردن نسخه سالم یک ژن در ژنوم بیمار و بهعنوان یک درمان تک دوز طراحی شده است.
نوارتیس ۷۵ میلیون دلار پیشاپیش به پرسیژن پرداخت خواهد کرد و در صورتی که همکاری به نقاط عطف خاصی برسد، مبلغ آن تا ۱.۴ میلیارد دلار افزایش خواهد داشت.
جی برادنر، رئیس مؤسسه تحقیقات زیستپزشکی نوارتیس (NIBR)، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت. ” ما در اینجا فرصتی مشترک برای طراحی یک رویکرد درمانی منحصر به فرد برای بیماران مبتلا به هموگلوبینوپاتی ها، مانند بیماری سلول داسی شکل و تالاسمی فراهم کرده ایم – یک درمان بالقوه تک دوز که مستقیماً برای بیمار تجویز می شود و می تواند بر بسیاری از موانع موجود کنونی در سایر روش های درمانی غلبه کند.”
وی افزود: “ما مشتاقانه منتظر همکاری با پرسیژن و استفاده از پلتفرم فناوری ARCUS هستیم که می تواند رویکرد متفاوتی را برای درمان بیماران مبتلا به هموگلوبینوپاتی به ارمغان آورد.”
کم خونی داسی شکل و بتا تالاسمی دو بیماری ژنتیکی هستند که در اثر جهش در ژن HBB ایجاد میشوند. این ژن حاوی توالی ساخت زیرواحد هموگلوبین است – پروتئینی که وظیفه حمل اکسیژن در گلبول های قرمز را بر عهده دارد.
در افراد مبتلا به SCD، هموگلوبین جهش یافته شکل گلبولهای قرمز را تغییر میدهد و آنها را انعطاف ناپذیر و مستعد اتصال به سلولهای دیگر میکند. در نتیجه، این سلول های خونی بد شکل تمایل دارند رگ های خونی کوچک را مسدود کرده و از جریان طبیعی خون جلوگیری کنند.
اگرچه ممکن است بیماری کم خونی داسی شکل در برخی بیماران با پیوند سلول های بنیادی درمان شود، اما این روش ها دارای ریسک بوده و همیشه کارساز نیستند.
فناوری پشت ARCUS شرکت پرسیژن مبتنی بر یک آنزیم ویرایشگر ژنوم به نام I-CreI است که در نوع خاصی از جلبک ها یافت می شود. این جلبک از آنزیم های برش دهنده DNA خاصی به نام نوکلئازها استفاده می کند که برای وارد کردن، حذف یا ترمیم DNA سلول ها و موجودات زنده وارد عمل می شوند.
با استفاده از این فناوری، میتوان یک نسخه سالم از یک ژن را در محل معمول آن قرار داد و جایگزین نسخه جهشیافته کرد. همچنین میتوان آن را در محل دیگری در ژنوم اضافه کرد. گزینه دوم امکان تولید پروتئین سالم را بدون تأثیر بر الگوهای فعالیت طبیعی ژن های بیمار فراهم می کند.
بر اساس این قرارداد، پرسیژن یک نوکلئاز سفارشی را توسعه خواهد داد که برای قرار دادن یک نسخه سالم از ژن در یک مکان امن طراحی خواهد شد.
درک جانتز، PhD، مدیر ارشد علمی و یکی از بنیانگذاران پرسیژن، گفت: «رویکرد ویرایش ژن in vivo که ما برای بیماری کمخونی داسی شکل دنبال میکنیم، میتواند مزایای قابل توجهی نسبت به دیگر درمانهای ژنی ex vivo در حال توسعه داشته باشد.
شاید مهمتر از همه، این میتواند دری را برای درمان بیماران در مناطقی که پیوند سلولهای بنیادی یک گزینه عملی نیست، باز کند. ما معتقدیم که ویژگی های منحصر به فرد پلتفرم ARCUS، به ویژه توانایی آن در هدف قرار دادن ژن با کارایی بالا، آن را به انتخاب ایده آل برای این پروژه تبدیل می کند، و ما مشتاقانه منتظر همکاری با شرکای خود در نوارتیس هستیم تا این درمان جدید را برای بیماران ارائه دهیم.”
طبق شرایط قرارداد، پرسیژن یک نوکلئاز ARCUS را توسعه داده و آن را در آزمایشگاه بررسی خواهد کرد. سپس، نوارتیس مسئولیت پیشبرد تحقیق، توسعه، تولید و تجاری سازی خود را بر عهده خواهد گرفت. نوارتیس همچنین مجوز انحصاری برای توسعه بیشتر نوکلئاز ARCUS سفارشی را به عنوان یک گزینه درمانی بالقوه برای SCD و بتا تالاسمی دریافت خواهد کرد.
مایکل آموروسو مدیرعامل شرکت پرسیژم گفت: “ما از همکاری با نوارتیس برای گردآوری دقت و تطبیق پذیری ویرایش ژنوم ARCUS با تخصص و تجربه ژن درمانی نوارتیس و تعهد به توسعه درمان های تک دوز و بالقوه تحول آفرین برای اختلالات خونی ارثی که به سختی قابل درمان هستند، خوشحالیم.”
https://sicklecellanemianews.com/news/precision-novartis-partner-develop-custom-sickle-cell-gene-therapy/
کپی لینک کوتاه