گشایش‌های امیدوارکننده
خون بندناف به دلیل دارا بودن منبع عظیمی از سلول‌های بنیادی، پتانسیل آن را دارد که نقش به‌سزایی در فرآیند سلامت افراد ایفا کند.
شاخصه اصلی سلول‌های بنیادی خونی بندناف، وضعیت بنیادین آن است که در نتیجه، احتمال رد پیوندهای انجام‌شده با این نوع سلول‌ها در مقایسه با پیوندهای مغز استخوان بسیار کمتر خواهد بود.
این ویژگی متمایز در کنار دیگر خصیصه‌های ســلول‌های بنیادی بندناف سب شده است تا دریچه‌های امیدوارکننده‌ای نسبت به درمان بسیاری از بیماری‌ها در آینده باز شود.
در همین زمینه، بانک خون بندناف ســازمان انتقال خون با توجه به شمار بالای بیماران نیازمند به پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ســاز، با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی و با هدف ذخیره‌سازی و تامین سلول‌های بنیادی خون‌ساز عمومی برای بیماران نیازمند، تاسیس شد.
در راستای دستیابی به هدف اصلی طرح مبنی بر توسعه بانک خون بندناف سازمان انتقال خون و افزایش تعداد واحدهای بانک‌شــده در ســازمان انتقال خون، این پروژه با محوریت‌های «ادامه فعالیت‌های مراکز جمع‌آوری خون بندناف در ۴ بیمارستان بزرگ تهران و همچنین توسعه حجم جمع‌آوری واحدهای خون بندناف و فرهنگ‌سازی اهدا خون بندناف»، «تامین و آموزش نیروی انسانی متخصص جهت جمع‌آوری واحدهای خون بندناف و استقرار آنها در مراکز جمع‌آوری»، «برگزاری دوره‌های آموزشی جهت پردازش و ذخیره‌سازی واحدهای خون بندناف در آزمایشگاه برای افراد تازه جذب شده»، «تامین کیت‌ها، مواد و وسایل مصرفی جهت کلیه مراحل جذب اهداکننده، جمع‌آوری خون بندناف، پردازش و ذخیره‌سازی و آزمایشات واحدهای خون بندناف و همچنین کنترل کیفی واحدهای ذخیره‌شده»، «ارتقاء و اعتبارسازی واحدهای آفرزیس‌شده خون محیط به منظور پیوند» و «افزایش ظرفیت ذخیره‌ســازی واحدها با تامین تانک‌های ازت و شــبکه داخلی تانک‌ها» و با حمایت مادی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی انجام شد.
همچنین با راهنمایی‌های صورت‌گرفته از طرف ستاد جهت سوق دادن مراکز و شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی به تشکیل بانک‌ها و تولید محصولات سلولی، بانک سلول‌های بنیادی خون قاعدگی در ایران نیز با محوریت پژوهشگاه ابن‌سینا در سال ۱۳۹۸ تشکیل شد.
هدف عمده این طرح، حفظ باروری و افزایش توان فرزندآوری است. استفاده از سلول‌های بنیادی قاعدگی حتی برای درمان بیماری‌های ناشی از یائسگی‌های زودرس نیز بسیار موثر است و تاحدودی اجرایی شده است. به این منظور، بانوان می‌توانند برای حفظ بارداری بهتر، از سنین پائین‌تر نسبت به نگهداری سلول‌های بنیادی حاصل از خون قاعدگی خود در بانک‌های سلول‌های بنیادی اقدام کنند.
*مدیر آموزش، پژوهش و توسعه منابع انسانی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری
کپی لینک کوتاه stemcell.isti.ir/ZKxt
